Hasta Siempre Comandante 'Che' Guevara

Romantik ve karizmatik bir gerilla lideri, hayatın ve politikanın katı gerçeklerine çarpınca önce hayalkırıklıkları, sonra ihanetler ve ardından da genç yaşta gelen kahredici bir ölümle karşılaşır!

Ernesto 'Che' Guevara'nın hayatı yukarıdaki gibi özetlenebilir.

Politik görüşlerinize bağlı olarak, onu idolleştirebilir veya aşağılayabilirsiniz. Orası size kalmış.

Onun posterini evine, işyerine vs. asan veya onun resminin basılı olduğu tişörtleri giyip kızlara hava bastığını zanneden arkadaşlara 'Che' Guevara hakkında bilgi vereyim de... "Aaa, bu tişörtünde resmi olan adam kim?" diye soracak olan manitaya aynı zamanda 'ne kadar kültürlü' olduğunuzu gösterme fırsatını kaçırmayın!

(Sormayın gitsin, dün gece rüyama ak sakallı bir dede girip bana nasihatlerde bulundu da, o yüzden etrafımdaki insanlara iyilik yapmak isteğiyle yanıp tutuşuyorum. Siz de bundan nasiplenin istedim yani)

Ernesto Guevara Arjantin'lidir.

(Sakın ola adını 'GUEVARA' diye telaffuz edip kendinizi maskara etmeyin, 'Che'nin kemiklerini sızlatmayın!)

1928'de doğdu. Saygın bir aileden geliyordu. Buenos Aires'te tıp fakültesini bitirip doktor oldu. Motorsiklete atlayıp (karizmaya bak!) baştan başa Güney Amerika'yı dolaştı. Meksika'da Fidel Castro ile tanıştı.

Ona verilen 'Che' lakabı, konuşurken sıklıkla sağ elinin işaret parmağını kaldırıp '..che' demesinden kaynaklanır. (Bunun anlamını da İspanyolca bilen bir arkadaşınıza sorarsınız artık)

Küba devriminden sonra bakanlık koltuğuna oturdu. Bunun hikayesini de şöyle dinledim:
Devrimden sonra gerillalar nasıl hükümet kuracaklarını falan bilemeden ortalıkta dolaşıyorlar. Görev bölümü yapılacak. Birisi "Arkadaşlar, aranızda ekonomist var mı?" diye soruyor. (Ekonomistin İspanyolcası 'economista')
'Che' elini kaldırıyor: "Ben varım!"
Bunun üzerine onu tarımdan ve ekonomiden sorumlu bakan yapıyorlar.
Bir arkadaşı Guevara'ya soruyor: "Yahu sen doktor değil misin? Ekonomiden ne anlarsın?"
Bizim Che şaşırıyor: "Ne? İşte birisi geldi, arkadaşlar aranızda komünist var mı? diye sorunca elimi kaldırdım ben de.."
(komünistin İspanyolcası 'comunista')

* * *

Fakat 'bakanlık' yapmak ona göre değildi. Dünyanın ezilen ülkelerinde komünist devrimler yapmak gibi bir amaç edindi kendine. Afrika'da (Kongo) ve Bolivya'da gerilla hareketlerini örgütlemek üzere Küba'dan ayrıldı.

Politik mücadelesinde, Sovyetler Birliği'ni de Amerika Birleşik Devletleri gibi 'emperyalist ve yayılmacı' olarak nitelendiriyordu. Oysa, devrim sonrası Küba'da Fidel Castro'nun politik hesapları Sovyetlerle yakınlaşmayı gerektiriyordu.

Fidel Castro, Küba meclisinde (bütün Küba'ya radyodan naklen yayınlanarak) Ernesto 'Che' Guevara'nın 1 Nisan 1965 tarihli veda mektubunu okudu. Bu mektupta Guevara 'Küba vatandaşlığını, Küba'daki görevlerini ve arkadaşlarını' artık tamamen terkettiğini bildiriyordu.

Mektubun İngilizce çevirisi için
http://www.marxists.org/archive/guevara/1965/04/01.htm adresine bakabilirsiniz

Bu mektup konusu oldukça tartışmalıdır. Kimileri, aslında Fidel Castro'nun Che Guevara'yı (Sovyetlerin telkinleri doğrultusunda) ekarte etmek için bu mektubu halka açık okuduğunu söylerler. Bu mektup açığa çıktıktan sonra Che Guevara artık Küba'ya dönemeyecekti. Nitekim dön(e)medi.

Kongo ve Bolivya'da giriştiği silalı mücadelelerin hepsi de hüsranla sonuçlandı. 1967'de Bolivya dağlarında yakalandı ve öldürüldü.

Kübalı sanatçı Carlos Puebla, Che Guevara'nın veda mektubundan sonra 'Hasta Siempre' şarkısını yazdı. O sırada Che Guevara henüz hayattaydı. Ama şarkıyı dinleyebilmiş midir, bilmiyorum.

Zaman içinde bu şarkıyı Carlos Puebla'nın kendisinden başka Soledad Bravo, George Dalaras, Afro Cubanos All Stars, Oscar Chavez, Creacion, Chico Buarque, Biermann, Buena Vista Social Club ve Nathalie Cardone gibi şarkıcı ve gruplar da seslendirdi.

Carlos Puebla, kendi şarkısını söylemeden hemen önce
"La primera canción esta escrita cuando nuestro Comandante en Jefe leyó la carta de despedida del Che" der.
(Ne oldu? İspanyolcanız bu cümleyi çözmeye yetmedi mi yoksa? Çok hainim ben, çok!)

Nathalie Cardone tarafından seslendirilen versiyonda ise, şarkının sonunda bizzat Che Guevara'nın sesinden, 11 Aralık 1964'te Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada söylediği
"Esa hora irá creciendo cada día que pase, esa hora ya no parará más"
cümlesini duyarız.
(Yaa, İspanyolca bilmediğinize biraz hayıflandınız şu anda değil mi? )

Neyse, bugün şanslı gününüzdesiniz. Yazının sonunda gerekli çevirileri veriyorum.

HASTA SIEMPRE

  Aprendimos a quererte
  Desde la historica altura
  Donde el sol de tu bravura
  Le puso cerco a la muerte

  Aqui se queda la clara
  La entraniable transparencia
  De tu querida presencia
  Comandante Che Guevara

  Tu mano glorioso y fuerte
  Sobre la historia dispara
  Cuando todo Santa Clara
  Se despierta para verte

  Aqui se queda la clara
  La entraniable transparencia
  De tu querida presencia
  Comandante Che Guevara

  Vienes quemando la brisa
  Con soles de primavera
  Para plantar la bandera
  Con la luz de tu sonrisa

  Aqui se queda la clara
  La entraniable transparencia
  De tu querida presencia
  Comandante Che Guevara

  Tu amor revolucionario
  Te conduce a nueva empresa
  Donde esperan la firmeza
  De tu brazo libertario

  Aqui se queda la clara
  La entraniable transparencia
  De tu querida presencia
  Comandante Che Guevara

  Seguiremos adelante
  Como junto a ti seguimos
  Y con Fidel te decimos
  Hasta Siempre, Comandante

  Aqui se queda la clara
  La entraniable transparencia
  De tu querida presencia
  Comandante Che Guevara

SONSUZA KADAR

  Biz seni sevmeyi
  Tarihin yükseklerinden öğrendik
  Cesaretinin güneşi
  Ölümü kuşattığında (pusu kurduğunda)

  İşte burada (duruyor)
  Tatlı varlığının
  Kalbe sıcaklık veren saydamlığı
  Kumandan Che Guevara

  Şanlı ve güçlü elin
  Tarihe ateş açar
  Bütün Santa Clara (halkı)
  Seni görmek için uyandığında

  İşte burada (duruyor)
  Tatlı varlığının
  Kalbe sıcaklık veren saydamlığı
  Kumandan Che Guevara

  Rüzgarı yakarak gelirsin
  Bahar güneşleriyle..
  Gülüşünün ışığıyla
  Bayrağı dikmek için

  İşte burada (duruyor)
  Tatlı varlığının
  Kalbe sıcaklık veren saydamlığı
  Kumandan Che Guevara

  Devrimci aşkın
  Seni yeni bir davaya götürüyor
  Ki orada senin kurtarıcı kolunun
  Gücünü (sıkılığını) bekliyorlar

  İşte burada (duruyor)
  Tatlı varlığının
  Kalbe sıcaklık veren saydamlığı
  Kumandan Che Guevara

  Biz mücadelemize devam edeceğiz
  Tıpkı sen yanımızdayken olduğu gibi
  Ve Fidel'le sana diyoruz ki
  Sonsuza kadar, komutan
İspanyolca kelime oyunu:
'Fidel' hem Fidel Castro'yu kastediyor hem de 'sadakatle' anlamına geliyor burada

  İşte burada (duruyor)
  Tatlı varlığının
  Kalbe sıcaklık veren saydamlığı
  Kumandan Che Guevara

*) Bu ilk şarkımız; Başkomutanımız, Che'nin veda mektubunu okuduğu sırada yazıldı.

**) (Latin Amerika'daki uyanış ve gelmekte olan devrimleri kastederek) Doğan her günle birlikte, bu saat (bu dalga) giderek yükselecek, bu saat (bu dalga) bir daha asla durmayacak...


Müzik ve Nostalji yazıları için TIK'layın

'Eskinin Adamıyla Nostaljinin Sesi' radyo programına SESLİ mesajla katılmak için TIK'layın!
"Eskinin Adamıyla Nostaljinin Sesi" radyo programına SESLİ mesajla katılmak için TIK'layın!


Müzik Zevkinizi Kendiniz mi Belirliyorsunuz?


Rock Müzik Dinleyicisinin "Kimse Bilmiyor" Sevinci


Sokak Çocuğu Ali ve 'Aşkımı Süpürmüşler' Şarkısı


Sosyal Medyada Paylaşılan Matematik Sorularının Arkasında Ne Yatıyor?

Çocukluğumuzun Kahramanları VII - Yüzbaşı TOMMİKS
Yüzbaşı TOMMİKS

Çocukluğumuzun Kahramanları V - Kaptan SWING
Kaptan SWING

Çocukluğumuzun Kahramanları VIII - Barbar CONAN
Barbar CONAN

Çocukluğumuzun Kahramanları IV - Sihirbazlar Kralı MANDRAKE
Sihirbazlar Kralı MANDRAKE

Bodrum Günlükleri